VỐN XÃ HỘI VÀ VỐN VĂN HÓA GIA ĐÌNH: NHỮNG YẾU TỐ CHI PHỐI SỰ KẾ THỪA NGHỀ NGHIỆP GIỮA CÁC THẾ HỆ TẠI THÀNH PHỐ THANH HÓA
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Tóm tắt: Bài báo phân tích cơ chế kế thừa nghề nghiệp giữa các thế hệ trong gia đình tại thành phố Thanh Hóa, dưới góc nhìn lý thuyết về vốn xã hội và vốn văn hóa của Pierre Bourdieu. Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp, khảo sát 291 hộ gia đình thuộc hai phường đại diện cho tầng lớp trung lưu và cư dân nhập cư. Kết quả cho thấy, thế hệ trẻ ngày nay có xu hướng chủ động hơn trong lựa chọn nghề nghiệp, song ảnh hưởng từ gia đình – cả về vốn văn hóa (học vấn, thói quen, kỳ vọng) và vốn xã hội (mạng lưới hỗ trợ, uy tín) – vẫn đóng vai trò then chốt. Quá trình kế thừa không còn là sự lặp lại nghề cụ thể mà chuyển sang kế thừa biểu tượng, vị thế xã hội. Điều này đặt ra vấn đề về bất bình đẳng tiềm ẩn trong thị trường lao động hiện đại, khi những lợi thế gia đình được duy trì và tái sản xuất qua nhiều thế hệ.
Từ khóa
Từ khóa: Kế thừa nghề nghiệp, vốn văn hóa, vốn xã hội
Chi tiết bài viết
Tài liệu tham khảo
1. Bourdieu, P. (1986). The forms of capital. In J. Richardson (Ed.), Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education (pp. 241–258). Greenwood.
2. Bourdieu, P. (1990). The Logic of Practice. Stanford University Press.
3. Bourdieu, P. (1993). Sociology in Question. SAGE Publications.
4. Chu, H. L. (2015). Các nguồn lực phân tầng ảnh hưởng thế nào đến di động xã hội ở Việt Nam? Bài trình bày tại Hội thảo Doctoriales.
5. Nguyễn Thị Lý. (2024). Sự kế thừa nghề nghiệp giữa các thế hệ trong gia đình tại thành phố Thanh Hóa [Luận án tiến sĩ]. Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn.
6. Nguyen, M. H. (2002). Class formation and the post-socialist transformation in Vietnam. Critical Asian Studies, 34(3), 305–330.
7. Turner, S., & Nguyen, M. H. (2005). Young entrepreneurs, social capital and dilemmas of development in Hanoi, Vietnam. Urban Studies, 42(10), 1693–1710.
8. King, L., Doan, T. K. T., & Baulch, B. (2008). Inequality and poverty in Vietnam during the reform era. UNDP Vietnam.
9. Marr, D., & Rosen, S. (1998). Education and political change in Vietnam. In D. Kelly (Ed.), Asian Freedoms: The Idea of Freedom in East and Southeast Asia (pp. 145–172). Cambridge University Press.